"Legnickie Pole: Muzeum Bitwy Legnickiej, bazylika mniejsza p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi, obóz przed rekonstrukcją Bitwy Pod Legnicą"
Tej wiosny wybrałam się do Legnickiego Pola. Jest to wieś, położona 7 km od Legnicy. 9 kwietnia 1241 roku na okolicznych polach rozegrała się bitwa pomiędzy polskim rycerstwem a Tatarami, najeźdźcami z Mongolii. Bitwę przegrali Polacy, zaś dowodzącemu polskimi wojownikami księciu piastowskiemu Henrykowi II Pobożnemu, Tatarzy w swym obozie, odcięli głowę. Według opowieści pani, która oprowadza turystów w Muzeum Bitwy Legnickiej, według Franciszkanina z Wrocławia, który cztery lata po bitwie opisał ją, Mongołowie złapali Henryka i nakazali mu w swym obozie oddać pokłon ich zabitemu przywódcy, jednak gdy Henryk odmówił, odcięli mu głowę.
Mimo, że bitwa oraz dzielna postawa księcia Henryka na bardzo długo zapisała się w świadomości tutejszej ludności, nie miała drastycznych konsekwencji dla Polski ani Dolnego Śląska, ponieważ wkrótce po bitwie tatarski chan w Mongolii zmarł i najeźdźcy powrócili czym prędzej do swego kraju.
W kilka lat po bitwie, żona księcia Henryka Pobożnego - księżna Anna i jego matka - św. Jadwiga Śląska ufundowały, dokładnie w miejscu odnalezienia ciała bez głowy poległego księcia Henryka, kościół p.w. św. Trójcy i NMP (później przebudowywany) oraz opactwo Benedyktynów przy nim. Dopiero wtedy wokół świątyni powstaje osada Legnickie Pole.
Przystanek autobusowy w Legnickim Polu...
Pobenedyktyński zespół klasztorny...
Bazylika mniejsza p.w. Podwyższenia
Krzyża Świętego i św. Jadwigi...
Dziś jest to Pomnik Historii...
Centralny, największy fresk na suficie bazyliki przedstawia scenę
odnalezienia Krzyża Świętego przez cesarzową Helenę, matkę
cesarza Konstantyna (żyła na przełomie III/IV wieku,
później została ogłoszona świętą) i biskupa
Jerozolimy Makarego. W tle, powyżej tej sceny widać
Bazylikę Grobu Świętego w Jerozolimie. Widzimy poniżej sceny ze św. Heleną anioła, który trzyma węża miedzianego, co stanowi zapowiedź ukrzyżowania Jezusa. Na prawo od anioła widać też mnichów benedyktyńskich. Zaś na lewo od anioła są przedstawieni cesarzowie rzymscy Leopold I Habsburg i Karol VI Habsburg. Powyżej cesarzy widnieje Papież oraz personifikacje trzech cnót głównych: Wiary, Nadziei i Miłości, a za nimi jest namalowana jeszcze Wiedza, osoby te wraz z pielgrzymami z Azji, Afryki i Ameryki składają hołd Krzyżowi Świętemu, widać jak stoją oni przed figurą Matki Bożej i odbierają od niej za pośrednictwem aniołów owoce ofiary Chrystusa. Jest to tryumf i wywyższenie Krzyża Świętego wobec wszystkich narodów i ras świata. W centrum fresku jest zwycięski Zbawiciel, który u stóp ma okrągłą Ziemię i jest w otoczeniu aniołów. Jest też namalowany na tym fresku okręt w trakcie burzy, z którego schodzą Krzyżowcy, którzy w kolejnej scenie walczą ze smokami i wężami. Dalej wywracają oni pogański pomnik w świętym, pogańskim gaju, w tej scenie występuje też cesarz Konstantyn Wielki, który dowodzi Krzyżowcami.
Nad emporą organową widnieje duży fresk, związany z Bitwą pod Legnicą, w centrum fresku widzimy odnalezione ciało Henryka Pobożnego, przez jego żonę Annę, stojącą obok. Henryk nie ma głowy i ma wbitą włócznię pod prawą pachą. Według legendy ciało Henryka odnalazła właśnie jego żona Anna, na podstawie tego, że miał 6 palców u stopy. Po prawej stronie fresku są triumfujący Tatarzy, zaś po lewej widzimy św. Jadwigę, obok Anny, która przekazuje Benedyktynom z Opatowic relikwię Krzyża Świętego i plan budowy nowego kościoła w Legnickim Polu. Na drugim planie widać Tatarów, którzy niosą wbitą na pal głowę księcia Henryka.
Na trzecim fresku widzimy księcia Bolesława Czeskiego
i św. Wojciecha, którzy wskazują miejsce założenia
przyszłego opactwa w Brevnovie,
dziś to dzielnica czeskiej Pragi.
Na pozostałych freskach jest przedstawiona w skrócie
historia przybycia Benedyktynów na Śląsk.
Na pierwszym fresku z tej serii widać śmierć
Jezusa na krzyżu i nawrócenie setnika rzymskiego.
Na czwartym fresku widzimy opata Benedyktynów Otmara,
który wprowadza swoich mnichów do kościoła
św. Jadwigi w Legnickim Polu...
Na drugim fresku (u mnie zdjęcia tych czterech scen
są w nieprawidłowej kolejności) z tej serii widzimy św. Benedykta
przed klasztorem w Monte Cassino,
który wysyła swoich zakonników do Galii.
Na tym fresku, nad absydą, jest przedstawiona apoteoza
św. Benedykta i zakonu Benedyktynów. Anioł trzyma księgę reguły zakonnej i ich symbole: dzban z winem, wędzidło i chleb. Poniżej jest Papież Grzegorz VII, czterej doktorowie Kościoła i św. Bernard z Clairvaux - założyciel zakonu Cystersów, dalej widzimy anioła, który trzyma spis dostojników kościelnych i dobroczyńców, związanych z Kościołem.
Fresk ten przedstawia wyraz nabożeństwa do Trójcy Świętej
i Matki Bożej oraz przemianę doczesnej
ofiary w wieczne zwycięstwo.
Zbliżenie na scenę odnalezienia Krzyża
Świętego przez cesarzową Helenę...
Na ołtarzu głównym jest obraz przedstawiający
odnalezienie ciała księcia Henryka Pobożnego
przez jego żonę Annę, widać też św. Jadwigę...
Obóz grupy rekonstrukcyjnej,
rano przed Bitwą pod Legnicą...
Plan dwudniowych wydarzeń,
związanych z Bitwą pod Legnicą...
Od rana, można było na straganach
kupić różne, średniowieczne artefakty...
Kościół p.w. św. Trójcy i NMP z XIII wieku, w którym dziś
mieści się Muzeum Bitwy pod Legnicą...
Ekspozycja w Muzeum Bitwy pod Legnicą...
Kopia płyty nagrobnej księcia Henryka II Pobożnego..
Na piętrze była jeszcze wystawa na
temat odnalezionego skarbu w Czarnkowie, koło Legnicy...
Mongolski wojownik...
Głowa Henryka II Pobożnego nabita na pal...
Z wysokości pierwszego piętra
można obejrzeć ciekawy film o Bitwie pod Legnicą:)
W wyniku reformacji (XVI wiek) Benedyktyni musieli jednak opuścić Legnickie Pole, ale w początkach XVIII wieku powrócili tu i wznieśli dzisiejszy kościół barokowy p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi. Kościół powstał według projektu czeskiego genialnego architekta Kiliana Ignacego Dientzenhofera oraz przy udziale wielu artystów z całej Europy.
W dzisiejszej bazylice uwagę przykuwa mnóstwo fresków, poświęconych Krzyżowi Świętemu, który symbolizuje ostateczne zwycięstwo chrześcijaństwa nad pogaństwem oraz fresków poświęconych również patronce Śląska św. Jadwidze Śląskiej i Bitwie pod Legnicą, a także Benedyktynom. Freski mają zatem charakter religijno-historyczny. Autorem wszystkich fresków jest słynny bawarski malarz Kośma Damian Asam, a zostały one namalowane przez niego w 1733 roku. Na ołtarzu głównym jest przedstawiona na obrazie scena odnalezienia ciała księcia Henryka Pobożnego (bez głowy) przez jego żonę Annę, w otoczeniu matki Henryka świętej Jadwigi i polskiego rycerstwa. W świątyni są też duże obrazy olejne oraz rzeźby przedstawiające świętych.
W 1810 roku, gdy nastąpiła kasata zakonów, w kościele Prusacy urządzili szkołę kadetów. Od 2014 roku jest to bazylika mniejsza, zaś od 2017 roku kolegiata. Zarówno Muzeum Bitwy Legnickiej jak i barokowa bazylika są udostępniane dla turystów zaś szczegółowe informacje można znaleźć tu: MUZEUM BITWY LEGNICKIEJ W LEGNICKIM POLU (muzeum-miedzi.art.pl) Szczęśliwie oba kościoły przetrwały w bardzo dobrym stanie do naszych czasów:)
Warto dodać, że w barokowej bazylice p.w. Podwyższenia Krzyża Świętego i św. Jadwigi do dziś znajdują się relikwie Krzyża Świętego, które św. Jadwiga przekazała Benedyktynom w XIII wieku.
A w Muzeum Bitwy Legnickiej, które działa tu od 1961 roku, ujrzymy malowidła przedstawiające bitwę, tablice informacyjne, kopię nagrobka księcia Henryka Pobożnego, a także możemy z wysokości piętra obejrzeć film o Bitwie Pod Legnicą, nakręcony na podstawie kroniki Jana Długosza (XV wiek). Oprócz wystawy stałej, zastałam też na piętrze wystawę czasową, poświęconą Skarbowi z Czarnkowa.
Dodatkowo akurat tego dnia gdy tu byłam, odbywała się rekonstrukcja Bitwy pod Legnicą, jednak ja byłam tu rano, zaś bitwa była o 17.30, więc udało mi się jedynie obejrzeć obóz grupy rekonstrukcyjnej, gdzie były kramy z produktami regionalnymi (wino, miody) i np. elementy ubioru rycerza (miecz, hełm do kupienia) bądź możliwość strzelania z łuku, była też scena na której później miały być koncerty, byli także przebrani już w średniowieczne stroje aktorzy, z grupy rekonstrukcyjnej, odtwarzający pod wieczór bitwę.
Ania.
Komentarze